Forum psychologiczne.
Uzależnienie psychiczne polega na potrzebie częstego lub stałego przyjmowania substancji psychoaktywnej czy wykonywania określonej czynności (zachowania), celem powtórzenia poprzednich przeżyć związanych z przyjęciem substancji lub z daną czynnością (zachowaniem).
Uzależnienie fizyczne to silna potrzeba zażywania substancji psychoaktywnej, wynikająca z biologicznej adaptacji organizmu wobec substancji psychoaktywnej, bez której organizm nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować. Przerywanie lub ograniczanie podawania tej substancji pociąga za sobą występowanie zaburzeń czynności ustroju, określanych mianem abstynencji (zespołu odstawienia).
Uzależnienie społeczne, wiąże się najczęściej z zażywaniem substancji psychoaktywnych pod wpływem panującej “mody“, pod naciskiem grupy ludzi podobnych do siebie, w kręgach młodzieży z tzw. subkultur. Istotą rolę odgrywa tu bardzo silne uzależnienie od grupy, co pociąga za sobą bezwzględne respektowanie panujących w niej zasad i obyczajów. Ponadto osoba uzależniona, w miarę pogłębiania się choroby rezygnuje z ważnych dla siebie wcześniej aktywności, wypada z ról społecznych (utrata pracy, usunięcie ze szkoły, konflikty w rodzinie, zanik zainteresowań, zawężenie kontaktów do grupy przyjmującej substancje psychoaktywne).
Tolerancja jest to stan, w którym powtarzanie tej samej dawki alkoholu daje coraz słabszą reakcję, a dla uzyskania tego samego efektu działania konieczne jest zwiększenie dawki.
Najczęściej spotykane jest uzależnienie od substancji psychoaktywnych. Według Światowej Organizacji Zdrowia (propozycja z 1969 r.) uzależnienie od substancji psychoaktywnej (alkohol, niektóre leki, narkotyki), to stan psychiczny i fizyczny, wynikający ze współdziałania żywego organizmu i tej substancji. Stan ten charakteryzuje się zmianami w zachowaniu i innymi następstwami, w tym zawsze przymusem (trudną do odparcia chęcią) ciągłego lub okresowego używania tej substancji, po to aby doświadczyć psychicznych efektów jego działania lub aby uniknąć objawów wynikających z jej braku (złego samopoczucia, dyskomfortu). Zmiana tolerancji może, ale nie musi towarzyszyć temu zjawisku. Człowiek może uzależnić się równolegle od kilku różnych substancji psychoaktywnych (spożywanych, wdychanych czy przyjmowanych w formie iniekcji).
Uzależnienić się można nie tylko od substancji psychoaktywnych takich jak alkohol, niektóre leki czy narkotyki, ale dotyczyć ono może również gier hazardowych, jedzenia, pracy, seksu, zakupów czy komputera i internetu.
Kryteria diagnostyczne uzależnień w oparciu o ICD – 10
Za istnieniem uzależnienia przemawia obecność, w okresie ostatniego roku, co najmniej trzech spośród poniższych objawów:
W miejsce kropek można wstawić: picie alkoholu, branie leku/narkotyku, granie, kompulsywne zachowanie itp.
1. silna potrzeba lub poczucie przymusu ………….;
2. trudności w kontrolowaniu zachowań związanych z …………….. tj. upośledzenie kontroli nad:
- powstrzymywaniem się od …………,
- długością trwania ………..;
- sytuacjami w jakich ……………;
3. występowanie dyskomfortu przy próbach przerwania lub ograniczenia …………….;
4. występowanie zjawiska tolerancji polegającego na konieczności ……………. w celu uzyskania efektu powodowanego poprzednio;
5. postępujące zaniedbywanie innych przyjemności lub zainteresowań na rzecz …………………..;
6. ……………. pomimo szkód, o których wiadomo, że mają niewątpliwy związek z ……
za:Bohdan Woronowicz
Offline