Dosyć często spotykamy się z opinią, że alkoholizm jest chorobą całej rodziny, a nie tylko jednego z jej członków. Większości osób trudno jest zrozumieć, skąd bierze się takie właśnie podejście. Wystarczy jednak bliżej przyjrzeć się funkcjonowaniu rodziny z problemem alkoholowym i wówczas okazuje się, że picie alkoholu przez jednego z członków rodziny jest główną zasadą organizującą i nadającą kształt życiu rodzinnemu. Z tego powodu rodzina nabiera znamion dysfunkcjonalności.

Zanim jednak przyjrzymy się rodzinie dysfunkcjonalnej należałoby odpowiedzieć sobie na pytanie czym charakteryzuje się zdrowa rodzina. Jak wiadomo rodzina jest podstawową jednostką socjalizacji i ma decydujące znaczenie dla przetrwania społeczeństwa. Tworzy ona system złożony z poszczególnych elementów (członków rodziny), które połączone są ze sobą w sposób szczególny dla osiągnięcia określonych celów. Członków rodziny wiążą określone reguły, a sama rodzina wypełnia określone funkcje. Zdrowa rodzina zabezpiecza przetrwanie i rozwój, zaspokaja potrzeby emocjonalne swoich członków, umożliwia znalezienie równowagi pomiędzy autonomią i zależnością, kształtuje oczekiwania, wartości i postawy, uczy zachowań społecznych, zapewnia rozwój i wzrastanie każdego członka (z rodzicami włącznie), jest miejscem, gdzie rozwija się poczucie własnego ja.

W zdrowej i funkcjonalnej rodzinie obowiązuje pięć wolności:

1. wolność do postrzegania i słyszenia tego co jest obecne tutaj i teraz, a nie tego co było bądź być powinno;

2. wolność do myślenia tego co się myśli, a nie tego co powinno się myśleć;

3. wolność do czucia tego co się czuje, a nie tego co powinno się czuć;

4. wolność do pragnienia i wybierania tego czego się chce, a nie tego czego powinno się chcieć;

5. wolność do wyobrażania sobie swojej własnej samorealizacji, a nie grania sztywnej roli, czy ciągłego troszczenia się o bezpieczeństwo.